Kolon kanseri, dünya genelinde en yaygın görülen kanser türlerinden biri olmaya devam ediyor. Son yapılan araştırmalara göre, kolon kanseri kadınlarda en sık görülen 2’nci, erkeklerde ise 3’üncü sırada yer alıyor. Peki, kolon kanseri neden bu kadar yaygın? Risk faktörleri neler? Erken teşhis nasıl sağlanır? İşte tüm detaylar…
Kolon Kanseri Nedir?
Kolon kanseri, kalın bağırsağın iç yüzeyindeki hücrelerin kontrolsüz şekilde çoğalmasıyla ortaya çıkan bir kanser türüdür. Sindirim sisteminin önemli bir parçası olan kolon ve rektum, vücudun besinleri emmesine ve atıkları dışarı atmasına yardımcı olur. Ancak, sağlıksız yaşam tarzı, genetik faktörler ve yaş gibi etmenler kolon kanseri riskini artırabilir.
Kolon Kanseri Kadınlarda ve Erkeklerde Kaçıncı Sırada?
Sağlık otoriteleri tarafından paylaşılan güncel istatistiklere göre:
- Kadınlarda en sık görülen 2’nci kanser türü.
- Erkeklerde en sık görülen 3’üncü kanser türü.
- Dünya genelinde her yıl yaklaşık 1.9 milyon kişiye kolon kanseri teşhisi konuluyor.
- Erken teşhis edilmezse ölüm oranları oldukça yüksek olabilir.
📌 Türkiye’de kolon kanseri sıklığı da giderek artıyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, kolon kanseri hem kadınlarda hem de erkeklerde en yaygın 5 kanser türü arasında bulunuyor.
Kolon Kanserinin En Yaygın Belirtileri
Kolon kanseri, erken aşamalarda belirti vermeyebilir. Ancak, aşağıdaki belirtilerden biri ya da birkaçı görülüyorsa uzman bir doktora başvurmak önemlidir:
✅ Bağırsak alışkanlıklarında değişiklik: Sürekli kabızlık, ishal veya dışkı şeklinin değişmesi
✅ Dışkıda kan görülmesi (parlak kırmızı veya koyu renkli olabilir)
✅ Karın bölgesinde ağrı veya şişkinlik hissi
✅ Açıklanamayan kilo kaybı
✅ Sürekli yorgunluk ve halsizlik
✅ Demir eksikliği anemisi (kan testlerinde düşük hemoglobin seviyeleri)
Kolon Kanseri Risk Faktörleri Nelerdir?
Kolon kanseri gelişme riskini artıran bazı faktörler şunlardır:
🛑 Yaş: 50 yaş üstü bireylerde daha sık görülür.
🛑 Genetik yatkınlık: Ailede kolon kanseri öyküsü olan kişiler daha yüksek risk altındadır.
🛑 Kötü beslenme alışkanlıkları: Aşırı işlenmiş gıdalar, düşük lifli diyetler ve fazla kırmızı et tüketimi kolon kanseri riskini artırabilir.
🛑 Obezite ve hareketsiz yaşam: Fiziksel aktivite eksikliği kansere yakalanma riskini yükseltir.
🛑 Sigara ve alkol tüketimi: Bağışıklık sistemini zayıflatır ve bağırsak hücrelerinde DNA hasarına yol açabilir.
🛑 Kronik bağırsak hastalıkları: Crohn hastalığı ve ülseratif kolit gibi hastalıklar kolon kanseri riskini artırabilir.
Kolon Kanserinden Korunmak İçin Ne Yapılmalı?
Kolon kanseri riskini azaltmak için aşağıdaki önlemleri almak önemlidir:
🔹 Düzenli tarama testleri yaptırın. (Kolonoskopi, dışkıda gizli kan testi vb.)
🔹 Dengeli ve sağlıklı beslenin. Bol lifli gıdalar tüketmek bağırsak sağlığını destekler.
🔹 Düzenli egzersiz yapın. Haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta egzersiz önerilir.
🔹 Sigara ve alkol tüketimini sınırlayın.
🔹 Kilonuzu kontrol altında tutun. Fazla kilolu bireylerde kolon kanseri riski daha yüksektir.
Kolon Kanserinde Erken Teşhisin Önemi
Kolon kanseri, erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilir bir hastalıktır. Bu yüzden 45 yaş üstü bireylerin düzenli tarama testleri yaptırması önerilir.
🔬 En yaygın erken teşhis yöntemleri:
- Kolonoskopi: En etkili teşhis yöntemi olup, polipler erken aşamada tespit edilerek kansere dönüşmeden çıkarılabilir.
- Dışkıda gizli kan testi (FOBT): Bağırsakta kanama olup olmadığını tespit eder.
- Sigmoidoskopi: Bağırsağın alt kısmını incelemek için kullanılır.
🎯 Unutmayın! Erken teşhis sayesinde kolon kanseri vakalarının %90’ı tamamen tedavi edilebilir.
