Türkiye genelinde yapılan yeni sağlık taramaları, toplum sağlığı açısından endişe verici verileri ortaya koydu. Her 8 kişiden birinin kardiyovasküler risk taşıdığı belirlenirken, uzmanlar sağlıklı yaşam alışkanlıklarının önemine bir kez daha dikkat çekiyor.
Toplum Sağlığı Taramalarından Çarpıcı Sonuçlar: Kalp ve Damar Hastalıkları Yükselişte
Sağlık Bakanlığı ve çeşitli üniversitelerin katkısıyla yürütülen ulusal tarama programları kapsamında 2025 yılı itibarıyla açıklanan veriler, Türkiye’de kardiyovasküler hastalık riski taşıyan bireylerin sayısının her geçen yıl arttığını gösteriyor. Yapılan çalışmalarda, her 8 kişiden birinde kalp ve damar hastalıkları açısından orta veya yüksek risk seviyesi saptandı.
Bu oran, özellikle büyükşehirlerde yaşayan bireyler, masa başı çalışanlar ve sigara kullanımı yaygın gruplarda daha da artıyor. Uzmanlara göre temel risk faktörleri arasında şunlar yer alıyor:
- Düzensiz ve sağlıksız beslenme
- Fiziksel aktivite eksikliği
- Obezite
- Hipertansiyon
- Yüksek kolesterol
- Diyabet
- Sigara ve alkol kullanımı
Uzmanlar Uyarıyor: Riskli Gruplar Genç Yaşlara İniyor
Kardiyoloji uzmanları, geçmişte genellikle ileri yaş grubunda rastlanan kardiyovasküler risk bulgularının artık 35 yaş altı bireylerde de yaygınlaştığını vurguluyor. Özellikle hareketsiz yaşam tarzı ve fast-food temelli beslenme alışkanlıkları bu durumu tetikliyor.
Uzman görüşüne göre, “Kardiyovasküler hastalıkların çoğu önlenebilir. Ancak erken teşhis ve yaşam tarzı değişikliği olmazsa bu hastalıklar ölümcül sonuçlara yol açabilir.” şeklinde değerlendirmeler yapılıyor.
Türkiye’de En Sık Gözlenen Kardiyovasküler Sorunlar
Yapılan araştırmalarda en yaygın görülen kalp ve damar hastalıkları şunlar oldu:
- Hipertansiyon
- Koroner arter hastalığı
- Kalp yetmezliği
- Aritmi (ritim bozukluğu)
- Periferik damar hastalığı
- İnme (felç)
Bu hastalıkların çoğu, yaşam alışkanlıklarında yapılacak düzenlemelerle ya da ilaçla kontrol altına alınabiliyor. Ancak belirtiler genellikle hafif seyrettiğinden, birçok kişi doktora başvurmakta geç kalıyor.
Toplumun Bilinçlenmesi İçin Yeni Adımlar Atılıyor
Sağlık Bakanlığı, risk grubundaki bireylerin erken teşhis edilebilmesi amacıyla ülke genelinde ücretsiz tarama programlarını yaygınlaştırmayı planlıyor. Ayrıca okullarda, işyerlerinde ve belediyeler aracılığıyla sağlıklı yaşam eğitimleri verilmesi için projeler geliştiriliyor.
Sağlık çalışanları özellikle şu alışkanlıkların önemine dikkat çekiyor:
- Günde en az 30 dakika tempolu yürüyüş
- Tuz ve şeker tüketimini azaltmak
- Haftada en az 2 kez balık veya lifli gıda tüketimi
- Düzenli tansiyon ve kolesterol ölçümü yaptırmak
- Sigara ve alkol kullanımını bırakmak
- Stresten uzak durmak ve kaliteli uyku düzeni oluşturmak
Bireysel Korunma Yolları: Kalp Dostu Yaşam Mümkün
Her bireyin kendi riskini belirlemesi ve buna göre yaşam tarzını düzenlemesi, kardiyovasküler hastalıkların önlenmesinde kritik bir rol oynuyor. Uzmanlar, genetik yatkınlık olsa bile düzenli sağlık kontrolleriyle riskin yönetilebilir hale gelebileceğini belirtiyor.
Kalp sağlığını korumak isteyen bireyler için önerilen yaşam alışkanlıkları:
- Haftada 150 dakika orta yoğunlukta egzersiz
- Sağlıklı kiloyu korumak
- Yeterli su tüketimi (günde 2 – 2.5 litre)
- Stresten uzak, düzenli sosyal yaşam
- Yıllık kalp sağlığı check-up’ı yaptırmak